بیماری نیوکاسل و نقش موسسه رازی در کنترل و پیشگیری از آن در ایران

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

عضو هیات علمی (استادیار)، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی،کرج،ایران

چکیده

بیماری نیوکاسل، یک بیماری بسیار مسری و کشنده در پرندگان است که به­وسیلۀ ویروس بیماری نیوکاسل  و یا اورتو آوولاویروس پرندگان ایجاد می‌شود. نشانه های بالینی پرندگان آلوده بسته به گونه‌ میزبان، حدت و میزان ویروس آلوده‌کننده، شرایط ایمنی و سن میزبان متفاوت است. از این رو تشخیص بیماری می‌تواند مشکل باشد. اولین مورد گزارش بیماری نیوکاسل از ایران، در سال 1329 شمسی (1950 میلادی) در موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی توسط زنده‌یاد دکتر ولی اله سهراب صورت گرفت. درحال حاضر در ایران سیاست کنترل بیماری براساس واکسیناسیون است که برای کاهش ابتلا و کاهش تلفات ناشی از آن انجام می گیرد؛ اما به­تنهایی قادر به پیشگیری کامل طیور از آلوده شدن به سویه­‌‌های حاد نیست. در حال حاضر واکسن های زنده نیوکاسل با استفاده از سویه های B1، لاسوتا، کلون و مقاوم به گرما و همچنین واکسن کشته نیوکاسل در موسسه رازی تولید می شود که با روش ‌‌های گروهی شامل:  اسپری و آشامیدنی و همچنین روش های انفرادی از قبیل:  تلقیح داخل چشمی/ بینی برای واکسن ‌‌های زنده و تزریق زیرجلدی یا عضلانی برای واکسن ‌‌های غیرفعال (کشته) قابلیت مصرف دارند. در کنار لزوم دسترسی به انواع واکسن‌های با کیفیت و اثربخش، مدیریت واکسیناسیون بسیار اهمیت دارد که شامل مواردی همچون: انتخاب نوع واکسن مناسب با شرایط مزرعه و میزان شیوع بیماری، انتخاب بهترین روش تجویز، صحت و دقت اجرای واکسیناسیون، استفاده به جا و به هنگام از واکسن کشته است. با وجود همه مزایای واکسیناسیون، در شرایط مزرعه نمی‏توان آن را جایگزین اجرای مدیریت خوب و رعایت اصول امنیت زیستی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1-  حاجی زاده، افشین، (1394)، موسسه رازی در گذر زمان؛ چاپ اول؛ نشر ماهر؛ قم؛ 293-292.
2- عبدالشاه، محمد و حاجی زاده، افشین، (1389)، راهنمای واکسن و واکسیناسیون درطیور؛ چاپ اول؛ قم؛ نشر کمال الملک
3- کیانی زاده، مهدی، (1384)، تعیین سکانس ژن پروتئین F ویروس نیوکاسل 75/13 MK و مقایسه فیلوژنیک با سویه‌های رفرانس؛ گزارش نهایی طرح تحقیقاتی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی.
4- کیوانفر هـادی، کریمی، ناصر، (1386)، ویروس شناسی دامپزشکی (بخش بیماری ها). ترجمه. انتشارات دانشگاه تهران 220-228
5- مهربانپور محمد. جواد،(1386)، شناسایی مولکلولی کلون/ کلون های سوش واکسینال لاسوتا موسسه رازی با روش RT-RCR ؛ پایان نامه دوره دکترای تخصصی رشته بیماری های طیور دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز.
6- Abdul-Cader, M. S., Palomino-Tapia V., Amarasinghe, A., Ahmed-Hassan, H., De Silva Senapathi, U., and Abdul-Careem M. F.; 2017; Hatchery Vaccination Against Poultry Viral Diseases: Potential Mechanisms and Limitations; VIRAL IMMUNOLOGY; Volume 00, Number 00; Mary Ann Liebert, Inc.; Pp. 1–11.
7- Alexander, D. J. (1988). Newcastle disease: Methods of spread. In: D.J. Alexander (ed). Newcastle disease. Kluwer, Academic publishers, Boston, M.A.256-272.
8- Fallah Mehrabadi, M. H., Ghafouri S. A., Shoushtari A., Tehrani F., Masoudi S., Abdoshah M., Amirhajloo S., Shabani M.; (2020); Effectiveness of Thermostable Vaccine for Newcastle Disease Produced by the Razi Institute on Backyard Poultry in Iran during 2015; Arch Razi Inst; Mar;75(1):1-7.
10- Miller P.J. and Koch, G. (2020): Newcastle disease. Diseases of poultry. 14th. editor-in-chief, David E. Swayne; associate editors, Martine Boulianne [and 12 others], Hoboken: Wiley-Blackwell, p: 112-129.