عضو هیات علمی (استادیار)، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
ایمن‌سازی از طریق واکسیناسیون یکی از مؤثرترین اقدامات پیشگیرانه در برابر بیماری‌های عفونی است که نقش کلیدی در کاهش نرخ بیماری و مرگ و میر دارد. پیامدهای نامطلوب پس از ایمن‌سازی (Adverse events following immunization) طیف گسترده‌ای از عوارض را در بر می‌گیرند که بروز آن‌ها به اجزای واکسن، فرایند واکسیناسیون و یا شرایط زمینه‌ای دریافت‌کننده واکسن مربوط می‌شوند. بخشی از این عوارض به واکنش‌های ازدیاد حساسیت (Hypersensitivity reactions) اختصاص دارند. آنافیلاکسی (Anaphylaxis)/شوک آنافیلاکتیک (Anaphylactic shock) که یکی از وخیم‌ترین عوارض نادر متعاقب دریافت واکسن است، در این گروه قرار دارد. در این مقاله، انواع واکنش‌های ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون (نوع I تا IV)، مکانیسم‌های اثر، عوامل ایجادکننده و واسطه‌های ایمنی دخیل در هر یک شرح داده شده‌اند. هم‌چنین، یافته‌های بالینی مربوط به این چهار نوع واکنش ازدیاد حساسیت در حیوانات اهلی توصیف شده‌اند. با توجه به ضرورت مداخلات فوری در شوک آنافیلاکتیک، روش‌های درمانی این عارضه به تفضیل بیان شده است. در سایر موارد، اقدامات ضروری مدیریت بالینی ذکر شده است. در نهایت، توصیه‌های ترویجی در زمینه گزارش‌دهی و پیشگیری از واکنش‌های ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون ارائه گردیده است.
برادران سید, زهرا و پیشرفت ثابت, لیلا . (1403). ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون: انواع، مکانیسم اثر و مدیریت بالینی. واکسن و پیشگیری از بیماری ها در دامپزشکی, 4(1), 17-26.
MLA
برادران سید, زهرا , و پیشرفت ثابت, لیلا . "ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون: انواع، مکانیسم اثر و مدیریت بالینی", واکسن و پیشگیری از بیماری ها در دامپزشکی, 4, 1, 1403, 17-26.
HARVARD
برادران سید, زهرا, پیشرفت ثابت, لیلا. (1403). 'ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون: انواع، مکانیسم اثر و مدیریت بالینی', واکسن و پیشگیری از بیماری ها در دامپزشکی, 4(1), pp. 17-26.
CHICAGO
زهرا برادران سید و لیلا پیشرفت ثابت, "ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون: انواع، مکانیسم اثر و مدیریت بالینی," واکسن و پیشگیری از بیماری ها در دامپزشکی, 4 1 (1403): 17-26,
VANCOUVER
برادران سید, زهرا, پیشرفت ثابت, لیلا. ازدیاد حساسیت متعاقب واکسیناسیون: انواع، مکانیسم اثر و مدیریت بالینی. واکسن و پیشگیری از بیماری ها در دامپزشکی, 1403; 4(1): 17-26.
)